วันนี้เฮียโยจะมาแนะนำการเลือกขนาดท่อเมนย่อยสุดประหยัด กับการวางระบบเทปน้ำหยด ในพื้นที่แนวราบ  ซึ่งเคยทราบหรือไม่ว่า  ขนาดของท่อ ก็เป็นสิ่งสำคัญในการลำเลียงน้ำไปจ่ายให้กับท่อต่างๆ หากท่อเล็กเกินไปก็อาจจะทำให้จ่ายน้ำไปไม่ถึงปลายท่อ  ความเหมาะสม ความถูกต้องนั้นก็เป็นสิ่งสำคัญสำหรับชาวเกษตรกร หากทราบจำนวนและขนาด  ก็จะทำให้ลดการเสียเวลา และค่าใช้จ่ายในการลองผิดลองถูกได้  แล้วขนาดท่อต่างๆ  ที่ต้องใช้ต้องมีขนาดเท่าไหร่ละ  ถึงจะเพียงพอ?

ก่อนอื่นเรามาทำความรู้จักกับการเรียกชื่อท่อในตำแหน่งต่างๆกันก่อน 

-ท่อเมน  หรือท่อหลักเป็นท่อที่ใช้ลำเลียงน้ำจากปั๊มไปยังท่อเมนย่อยต่างๆ 

-ท่อเมนย่อย จะลำเลียงน้ำไปยังท่อย่อยเพื่อปล่อยน้ำให้กับหัวจ่ายน้ำอีกที

-ท่อย่อยคือ ท่อจ่ายน้ำให้แก่สปริงเกอร์หรือหัวจ่ายน้ำไปยังต้นพืชที่เราต้องการรดน้ำ

ท่อย่อย ของระบบน้ำนี้ คือเทปน้ำหยด ที่มีระยะหยดแตกต่างกัน  การเลือกระยะหยดนั้นให้เลือกตามชนิดของดิน  

- ดินทราย    น้ำซึมเร็ว    ใช้ระยะ  10  15  ซม.

- ดินร่วน    น้ำซึมปานกลาง    ใช้ระยะ  20  25 30  ซม.

- ดินเหนียว    น้ำซึมช้า    ใช้ระยะ  50  ซม. ขึ้นไป

การเลือกใช้เทปน้ำหยดที่ดี  พื้นที่เปียกบนพื้นดินควรมีวงกว้างที่เปียกเชื่อมต่อกัน

ดังภาพต่อไปนี้

พืชที่อยู่ใกล้ปั๊มน้ำมากที่สุดจะได้รับน้ำที่มากกว่าพืชที่อยู่ไกลที่สุด  ซึ่งพืชสามารถได้รับน้ำในปริมาณที่แตกต่างกันได้ถึง 10% ที่พืชจะเจริญเติบโตได้ 

เทปน้ำหยด ของเฮียนั้นมีอัตราการจ่ายน้ำอยู่ที่ 2.7 ลิตร/รู/ชั่วโมง ในกรณีเลือกเทปน้ำหยดที่มีระยะหยด 20 ซม.  ในพื้นที่ 1 ไร่ สมมติให้พื้นที่มีความกว้าง 16 เมตร ยาว 100 เมตร    และวางเทปน้ำหยดในระยะห่างระหว่างแถว แถวละ 1 เมตร  จะได้ เทปน้ำหยด ทั้งหมด 16 เส้น  เส้นละ 100 เมตร 

แต่เมื่อนำท่อเมนย่อยมาวางไว้ที่ต้นแถวแล้วนั้น  จะทำให้จ่ายน้ำได้ไม่ถึงปลายแถวของเทปน้ำหยด  เนื่องจากมีการสูญเสียแรงดันภายในเทป  แต่ถ้าหากเรานำท่อเมนย่อยมาวางไว้กลางแปลงหรือเรียกว่า “การวางท่อแบบก้างปลา”

จะช่วยให้จ่ายน้ำไปถึงปลายแถวได้ เพราะหากเทปยิ่งสั้นจะยิ่งช่วยเฉลี่ยการสูญเสียแรงดันน้ำภายในเทป และถ้าหากเราแบ่งพื้นที่ให้น้ำมีขนาดเล็กลงไปอีกนั้น  จะทำให้สามารถใช้ท่อที่มีขนาดเล็กลงกว่าเดิมได้  โดยจากตารางหากเราแบ่ง เป็น 2 Zone  ก็จะสามารถใช้ท่อเมนย่อย PVC Class5  ขนาด 1 ¼” ได้